Bydd arbenigwyr iaith a gwleidyddion yn ymgynnull i drafod cyllideb tecach i’r Gymraeg mewn cynhadledd a drefnir gan Fudiadau Dathlu’r Gymraeg yng Nghanolfan Soar, Merthyr Tudful, ar yr 21ain Fai.
Ymhlith y siaradwyr bydd Kirsty Williams arweinydd y Democratiaid Rhyddfrydol, Leanne Wood, arweinydd Plaid Cymru ac Andrew RT Daves arweinydd y Ceidwadwyr. Yn dilyn sesiynau’r gwleidyddion bydd cyflwyniadau gan Paul Bilbao o Wlad y Basg, y Cynghorydd Cefin Campbell a fu’n arwain tasglu yn edrych ar sefyllfa y Gymraeg yn Sir Gâr, Siân Lewis o Fenter Iaith Caerdydd, Dai Bryer o’r Urdd a Rhian Huws Williams, Prif Weithredwr Gyngor Gofal Cymru. Bydd gweithgareddau’r dydd yn cael eu llywio gan y darlledwr profiadol Vaughan Roderick.
Meddai Penri Williams o Fudiadau Dathlu’r Gymraeg:
“Lluniwyd papur trafod gennym yn adnabod nifer o feysydd lle gellid targedu buddsoddiad ychwanegol . Rydym yn disgwyl ymlaen yn eiddgar i glywed beth fydd gan Paul Bilbao i ddweud gan y medrwn ddysgu llawer oddi wrth brofiad gwlad y Basg.”
Dywedodd Paul Bilbao:
“Nid yw iaith lleiafrifol yn cael ei hadennill drwy adnoddau yn unig. Mae angen polisi iaith integredig gan gynnwys rheoliadau digonol, gweithredu a chynllunio manwl.
“Nid faint sy’n cael ei wario yw’r unig fater; mae’r hyn y warir yr arian arno hyd yn oed yn bwysicach. Wrth bennu polisïau iaith a chlustnodi adnoddau, mae’n bwysig canolbwyntio ar ddau brif faes: pobl a llefydd.
“Rhaid i bolisïau dargedu gwybodaeth pobl am yr iaith leiafrifol, ac yn ail y mannau lle mae’n bosibl i ddefnyddio’r iaith a ddysgir, er mwyn byw drwy’r iaith a defnyddio’r iaith.
“Ni allwn rhoi ein holl adnoddau tuag at gael pobl i siarad yr iaith a pheidio darparu llefydd iddynt ddefnyddio’r iaith unwaith y byddant wedi ei meistrioli.”
Mae Paul Bilbao yn Ysgrifenydd Cyffredinol i fudiad Kontseilua (Cyngor Cyrff Cymdeithasol o blaid yr Iaith Fasgeg) a sefydlwyd 10 mlynedd yn ôl gan 45 sefydliad/mudiad amrywiol. Y nôd yw gweithio dros yr iaith Fasgeg fel un corff yn hytrach nag fel mudiadau unigol er hyrwyddo a normaleiddio defnydd o’r iaith Fasgeg.
Diwedd
Nodiadau i olygyddion
AMSERLEN Y DYDD
9.30 Cyrraedd
9.45 Croeso
10.00 Penri Williams, cadeirydd Mudiadau Dathlu’r Gymraeg
10.40 Cynghorydd Ernie Galsworthy, Cyngor Bwrdeistref Merthyr
11:00 Leanne Wood AC, Kirsty Williams AC, Andrew RT Davies AC, Keith Davies AC
11.45 Paul Bilbao, ymgyrchydd iaith o Wlad y Basg
12.30 Cyng Cefin Campbell, Cyngor Sir Gâr
13.00 Cinio
13.45 Sian Lewis, Menter Iaith Caerdydd a Dai Bryer, yr Urdd
14.15 Rhian Huws Williams, Cyngor Gofal Cymru
14.40 Trafod Datganiad i’r Pleidiau ystyried wrth greu Maniffesto
15.00 Cyfarfod Blynyddol
Am fwy o wybodaeth, neu os hoffech fod yn bresennol yn y gynhadledd, cysylltwch â Gaynor Jones: gaynorjones@dathlu.org / 01554 833902 / 07775 847710
Aelodau Mudiadau Dathlu’r Gymraeg:
CAER, Cronfa Glyndwr, Cwlwm Cyhoeddwyr Cymru, CYDAG, Cyfeillion y Ddaear, Cymdeithas Alawon Gwerin, Cymdeithas Bob Owen, Cymdeithas Cerdd Dant Cymru, Cymdeithas Cyfieithwyr Cymru Cymdeithas y Cymod, Cymdeithas yr Iaith Gymraeg, Eglwys Bresbyteraidd Cymru, Eisteddfod Genedlaethol Cymru, Merched y Wawr, Mentrau Iaith Cymru, RhAG, UAC, UCAC, UMCA, UMCB, Urdd Gobaith Cymru
Mae ychydig o sticeri a chardiau post ar gael os oes diddordeb, rhaid bod yn gyflym, galw mawr amdanynt. Mae modd rhannu’r gwaith celf os diddordeb mewn argraffu mwy.